Grip op hoofdpijn met hoofdpijndeskundige

Geschreven door Heleen Boven, 27-05-21 11:00:00
Social Share

Negentig procent van de Nederlanders heeft wel eens last van hoofdpijn. Het kan dan om primaire en secundaire hoofdpijn gaan. Van spanningshoofdpijn tot migraine en van cervicogene hoofdpijn tot medication overuse headache. Of een combinatie hiervan. Manueel therapeut Heleen Boven heeft alle soorten hoofdpijn al eens voorbij zien komen. Heleen is manueel therapeut, fysiotherapeut en praktijkhouder van Praktijk Bovenal. Een van haar specialisaties is hoofdpijn. Heleen werkt nauw samen met de hoofdpijnpoli van het Martiniziekenhuis en is voorzitter van Hoofdpijn Netwerk Noord. Hierdoor begrijpt ze als geen ander hoezeer hoofdpijn iemands leven kan beïnvloeden. Het frustreert haar dan ook als ze merkt hoeveel mensen nog beter geholpen zouden kunnen worden met hun klachten. In dit interview deelt ze haar visie over hoe zorgprofessionals patiënten met hoofdpijn op een onderbouwde manier verder kunnen helpen.

Als zoveel mensen hoofdpijn hebben, hoe kan het dan dat lang niet iedereen goed behandeld wordt?

“Dat verschilt per situatie. Er wordt nog steeds onderzoek gedaan naar de exacte oorzaak van hoofdpijn en lang niet iedereen weet dat er iets aan te doen valt. Er is een grote groep patiënten die denkt: ‘iedereen heeft wel eens hoofdpijn, dus ik moet niet zo zeuren’. Of: ‘ik heb altijd al hoofdpijn gehad, het hoort nu eenmaal bij me’. En van de mensen die wel om hulp durven te vragen, stopt voor sommigen het traject te vroeg. Na een behandeling of onderzoek bij de huisarts of neuroloog, wordt nog niet in alle gevallen doorverwezen naar de tweede lijn. Terwijl een fysiotherapeut of manueel therapeut een patiënt met hoofdpijn heel goed kan opvangen, informeren en begeleiden. Doordat zij affiniteit hebben met het type klacht, en bovendien al vele trajecten hebben gedaan, kunnen ze hoofdpijnpatiënten gericht verder helpen. Al dan niet in samenwerking met de huisarts of neuroloog.”

Er zijn ook mensen die naar de fysiotherapeut gaan, al dan niet na een doorverwijzing. Wordt de hoofdpijn daar goed behandeld?

“Dat vind ik heel erg afhangen van de fysiotherapiepraktijk, en vaak zelfs van de individuele behandelaar. Sommige fysiotherapeuten zijn gespecialiseerd in hoofdpijn-gerelateerde klachten, hebben er affiniteit mee en verdiepen zich in continu in de nieuwste inzichten rondom hoofdpijn. Andere fysiotherapeuten doen hoofdpijn ‘erbij’ en weten eigenlijk niet goed wat de beste aanpak is voor een specifieke hoofdpijnklacht. Een arts zal een patiënt met diabetes geen schildkliermedicatie voorschrijven, want dat werkt niet. Datzelfde geldt voor fysiotherapie en manuele therapie. Het succes van de behandeling hangt volledig af van het type behandeling en de leek is daaraan overgeleverd. Tegen fysiotherapeuten zou ik willen zeggen: het is niet erg dat je niet alles weet, iedereen heeft zijn eigen specialiteiten. Maar durf de patiënt dan wel door te verwijzen. En voor patiënten geldt: geef fysiotherapie niet op nadat je een ineffectieve behandeling hebt gehad.”

Wat moet er volgens jou gebeuren om deze hoofdpijnpatiënten beter op te vangen?

“Wat mij betreft moeten we hoofdpijn net zo serieus nemen als een gebroken been, bij wijze van spreken. Want dat je op een röntgenfoto geen schade kunt zien, betekent natuurlijk niet dat er niets aan de hand is. Of dat de patiënt geen ‘echte’ pijn heeft. Zelf druk ik mensen met hoofdpijn op het hart om hun klachten niet te bagatelliseren en in plaats daarvan in gesprek te gaan met een zorgprofessional. En zorgprofessionals adviseer ik om te investeren in een goede aanpak. Het is niet erg als je zelf geen expert bent in hoofdpijn, zolang je weet tot waar jouw kennis reikt en bij wie je versterking zou kunnen vragen.”

In jouw praktijk komen veel mensen met hoofdpijn- en duizeligheidsklachten. Hoe pak je dat, in grote lijnen, aan?

“Ik zie altijd de persoon achter de klacht en ben benieuwd naar iemands verhaal. Soms komen mensen als eerste naar mij toe, andere keren zijn ze al door de medische mangelmolen geweest. Ongeacht de situatie ga ik in gesprek over welke factoren een rol spelen bij de hoofdpijn. Ik ga door tot het beeld compleet is, ook als daar meerdere gesprekken voor nodig zijn. Vervolgens maak ik een behandelplan, soms in samenwerking met andere specialisten. Denk hierbij aan een huisarts, neuroloog, psycholoog of kaak-fysiotherapeut. Ik ben dus regelmatig casemanager, en dat vind ik helemaal niet erg. Het gaat erom dat de patiënt de optimale behandeling krijgt, ook als die behandeling niet onder mijn dak plaats zal vinden.”

Wat is de optimale uitkomst wat jou betreft? Nooit meer hoofdpijn?

“Was dat maar waar! Zolang er nog onbekende factoren zijn, is het niet altijd mogelijk om de hoofdpijn volledig weg te nemen. Gelukkig bestaan er wel manieren om de frequentie van hoofdpijnklachten te verminderen. Dat begint door alle feiten boven tafel te krijgen en te begrijpen waar de hoofdpijn vandaan komt. Als een patiënt bijvoorbeeld weet welke factor de hoofdpijn triggert, kan hij zijn leefstijl daarop aanpassen. Ook kunnen manueel-therapeutische behandelingen en/of medicijnen helpen. Daarnaast is het mogelijk om de impact van hoofdpijn te verminderen. Dat doe je de patiënt met de klachten te leren omgaan en het slachtoffergevoel te laten verminderen. Zo nemen de klachten in frequentie af en wegen ze bovendien minder zwaar op het leven van de patiënt. Naar mijn mening is de optimale uitkomst dan ook: grip op hoofdpijn krijgen.”

Heleen Boven is manueel therapeut, fysiotherapeut en praktijkhouder van Praktijk Bovenal. Een van haar specialisaties is hoofdpijn. Heleen werkt nauw samen met de hoofdpijnpoli van het Martiniziekenhuis en is voorzitter van Hoofdpijn Netwerk Noord. 

Deel met anderen