Onze accountmanager Nick spreekt veel fysiotherapeuten die met echografie willen beginnen. Vaak uit een belangstelling voor de anatomie en de wens om daar iets praktisch mee te doen. En natuurlijk om de patiënten iets extra’s aan te bieden naast de bestaande behandelmethodes. Sommige fysiotherapeuten gebruiken echografie in de samenwerking met huisartsen en andere medisch professionals. Overweeg jij ook om met echografie te starten? In dit artikel deelt Nick echografietips voor beginners.
Gebruik echografie om de behandeling richting te geven
“Een echo is een handige manier om de schade in te schatten. Stel, iemand heeft kortgeleden gevoetbald en komt langs met last van de hamstring. Is er überhaupt sprake van schade? En zo ja, hoe groot is de scheur, en in hoeverre is iemand belastbaar? Deze informatie kun je uit een echo afleiden en gebruiken om je behandeling richting te geven.”
“Een voordeel van een echo bij de fysiotherapeut, is dat er gelijk gekeken kan worden of het ernstig is. De patiënt wordt sneller geholpen dan dat je naar het ziekenhuis gaat voor een echo. Bovendien hoeft de patiënt niet te wachten op een verwijsbrief van de huisarts. Zelfs als er wel een verwijsbrief is, dan is de echo van de fysiotherapeut een mooie aanvulling.”
Investeer in een opleiding
“Een opleiding is een vereiste om met echografie aan de slag te gaan. Je leert allereerst hoe je het echografie-apparaat moet bedienen. Daarna leer je per regio geprotocolleerd scannen. De protocollen zorgen ervoor dat je weet in welke volgorde je moet scannen en met welke pees je moet beginnen om, bijvoorbeeld, de hele schouder in beeld te brengen.”
“Bij FysioSupplies bieden we een goede, praktijkgerichte opleiding aan: Musculoskeletal Ultrasound Opleiding (MSU) van Fontys Hogeschool. Deze cursus is geaccrediteerd en telt dus mee voor je keurmerk en/of het kwaliteitsregister. In een groep van twaalf tot zestien personen volg je zeven lessen, inclusief een examen. Als je slaagt, ontvang je als fysiotherapeut 36 accreditatiepunten.”
Kies een apparaat dat bij je past
“Dan komt de aanschaf van een toestel. Ik raad aan om zo snel mogelijk na de opleiding een eigen toestel te kopen, zodat je kennis niet verwatert. Er zijn verschillende soorten apparaten, dus is het belangrijk om jezelf enkele vragen te stellen. Wat ga je ermee doen in de praktijk? Welke regio van het lichaam wil je gaan scannen? Voor welke doelen ga je echografie inzetten, om te meten of om te screenen? Wat is je budget? Wie gaan het apparaat allemaal gebruiken? Het antwoord op deze vragen bepalen welk apparaat je het beste kunt kopen. Je staat er niet alleen voor: ik help je graag. Door vrijblijvend in gesprek te gaan, kom ik tot een eerlijk en oprecht advies. Ik zal je geen high-end toestel adviseren als je met een instapmodel je doelen al bereikt.”
Maak de afweging: portable of cart-based
“Als je de echografieapparaten gaat vergelijken, valt je vast op dat er een groot verschil in formaat is. Je hebt portable laptop-modellen en vaststaande apparaten op een kar, de zogeheten cart-based apparaten. Welk model bij jou past, hangt af van de locatie van de echo’s. Blijft het apparaat in je praktijk staan, of moet deze op meerdere locaties staan? Misschien wil je het apparaat wel meenemen naar het sportveld, of naar de huisarts. Houd er rekening mee dat je een cart-based model wel kunt verrijden, maar dat je deze niet zo makkelijk in je auto mee kunt nemen. Dus als je mobiel wilt zijn, is portable aan te raden. Maar indruk maken op de patiënt gaat dan weer makkelijker met een cart-based apparaat.”
Ervaar de verschillen in het echt
“Je kunt pas echt een goede keuze maken als je verschillende apparaten uitprobeert. Graag kom ik bij je langs met diverse toestellen die bij jouw wensen passen. Ik laat je zien wat het verschil is tussen diverse segmenten, zodat je zelf kunt inschatten wat de meerwaarde van een investering is. Ik zal je persoonlijk uitleggen wat de verschillen zijn en je laten zien hoe de scans eruitzien. Natuurlijk is er ook gelegenheid om vragen te stellen. Nadat je de toestellen zelf gezien en gebruikt hebt, kun je een weloverwogen keuze maken.”
Schep de juiste verwachtingen
“In het begin zal je het echografie-apparaat er zo vaak mogelijk bij pakken om te oefenen. Vertel de patiënt eerlijk dat je beginner bent en dus nog niet alles weet. Plak bijvoorbeeld niet zomaar diagnoses op de patiënt en geef aan tot waar je kennis reikt. Als je genoeg ervaring hebt, raad ik je aan om alleen een echo te maken als het echt nodig is. Soms zal een echo een patiënt onnodig bang of ongerust maken, terwijl er niets aan de hand is. In andere gevallen moet je juist wél een echo maken, bijvoorbeeld om de patiënt mee te krijgen in een behandelplan. Kortom: ga bewust te werk vertel wat een patiënt kan verwachten.”
Wees voorzichtig in het stellen van diagnoses
“Officieel mag een fysiotherapeut geen diagnose stellen met een echo. Zeker in het begin, moet je hier voorzichtig mee zijn. In de eerste jaren is het vooral belangrijk om veel scans te maken, te observeren en jezelf te trainen. Gemiddeld heb je 200 tot 300 scans op gezond weefsel nodig om een oordeel te kunnen vellen over afwijkend weefsel. Als je bijvoorbeeld veel schouders behandelt, moet je zoveel scans maken om te herkennen wat goed en slecht weefsel is. Dus mijn tip is om eerst veel te kijken, te trainen en te oefenen.”
Blijf jezelf verdiepen
“Na het afronden van de cursus en het maken van de eerste scans, zit een enorme leercurve. Er is namelijk veel evidence over wanneer je een echo beter wel of beter in kunt zetten. Stel, je ziet een calcificatie in een schouder, maar de patiënt heeft er geen last van, dan zal dat niet direct de oorzaak van de klachten zijn. Blijf dus literatuur uitpluizen om nog beter te worden in het maken en inschatten van echo’s.”
Ben jij na het lezen van deze tips enthousiast geworden om met echografie aan de slag te gaan? Neem gerust contact op met Nick Coenen, accountmanager en productspecialist echografie en shockwave. Hij denkt graag met jou mee en helpt je op weg.